Bugün baharın muştucusu olarak bildiğimiz “Nevruz Bayramı”nı çeşitli etkinliklerle kutluyoruz.
21 Mart tarihi denildiğinde yaşanmış yıllara gözattığımızda önemli bazı olayları anımsatmak istedim sizlere.
1857 yılında bu gün, Tokyo’da meydana gelen depremde 100 binden fazla insan hayatını kaybetti. 1937 yılında Tunceli’de dersim isyanı başladı.
1941’de Ankara Radyosu, yeniden Rumca yayına başladı. 1992’de Van, Şırnak, Cizre ve Adana’da Nevruz kutlamaları sırasında çıkan olaylarda 38 kişi öldü. 1993 yılında ise Nevruz kutlamaları olaysız geçti.
Özetle tarihte bugünden örnekler verdikten sonra dünya genelinde kutlanmakta olan “Nevruz Bayramı” ile ilgili süreçler ve tanımlamalara bakalım
Dünya genelinde çeşitli halklar tarafından geleneksel olarak kutlanan Nevruz; “Yeni yıl” veya doğanın uyanışı anlamında “Bahar Bayramı” olarak tanımlanır.
Kürtlerde Nevruz bayramının, Kürt ve İran mitolojisinde; demirci Kawa efsanesi’ne dayandığına inanılır.
Anadolu ve Orta Asya halklarında ise Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışı anlamında baharın gelişi olarak kutlanır.
Türklerin (Göktürklerin) Ergenekon’dan demirden dağları eriterek çıkmalarını (Ergenekon destanı), baharın gelişi, doğanın uyanışını temsil eder.
Doğu Türkistan’dan Balkanlara kadar Türk kavimleri ve toplulukları tarafından M.Ö. 8. Yüzyıldan günümüze kadar her 21 mart günü kutlanır.
Nevruz, baharın ilk günüdür ve bu gün kuzey yarım kürede bahar gün tün eşitliği oluştuğu gündür. Güneş ekvatora dik açı ile gelir, gece ve gündüz birbirine eşitlenir.
Ayrıca hem kuzey, hem de güney kutbu aynı anda gündoğumu hattındadır ve gün ışığı her iki yarımküre arasında eşit olarak paylaşılmaktadır.
2010 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından, 3000 yıldan bu yana kutlanmakta olan İran kökenli bu şenliği, “Dünya Nevruz Bayramı” olarak ilan etmiştir.
Türkiye’ye geldiğimizde bu gelenek, 1995 yılından itibaren Bayram olarak kabul edilerek kutlanan bir gün haline gelmiştir. Türk Cumhuriyetlerinde ise resmi Bayram olarak kutlanmaktadır.
Bugünün anısı ve önemini sizlerle paylaştıktan sonra, 21 mart günü ile ilgili, yani “Nevruz Bayramı”nın tarihsel geçmişine baktığımızda, doğanın canlanması, yeni günün başlangıcı ve bahar bayramı olmasındaki bilgileri de paylaşmış oluyoruz.
Doğanın canlandığı böylesi bir tarihsel günün kutlanması sırasında, birlikte yaşadığımız topraklar üzerinde yapılacak etkinliklerin bazı yerlerde çeşitli gerekçelerle “engellenmesi” veya yapılacak olan etkinliklerin amacı dışına çıkarılarak “provoke” edilmesi halklar tarafından hiç te hoş karşılanmıyor.
Güzellikleri yaşarken, yine güzellikler içerisinde yaşamak ve paylaşabilmek umudu ile Nevruz Bayramınızı kutluyorum.
Yorum Yazın